SPAC là gì?
SPAC (Special Purpose Acquisition Companies) là loại hình công ty đặc biệt được tạo ra nhằm huy động vốn thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Số tiền thu được sẽ được sử dụng để mua lại hoặc sáp nhập với một công ty khác. Đây là một hình thức đầu tư mới nổi, giúp các công ty nhanh chóng niêm yết trên sàn chứng khoán mà không phải trải qua quy trình phức tạp của IPO truyền thống.
SPAC thường được gọi là công ty “séc trắng” (Blank Check Company) vì nhà đầu tư khi tham gia không biết chính xác công ty mà SPAC sẽ sáp nhập. Họ như đang “viết một tờ séc trắng” cho ban quản lý SPAC, tin tưởng vào khả năng tìm kiếm và mua lại một công ty có tiềm năng.
Quy trình hoạt động của SPAC
- Công bố thành lập SPAC: Các nhà tài trợ SPAC phát triển kế hoạch kinh doanh và bỏ ra từ 1,5 đến 2 triệu USD cho chi phí hoạt động ban đầu.
- Tập hợp đội ngũ và huy động vốn: Sau khi có kế hoạch, SPAC huy động vốn từ các nhà đầu tư công, thường từ 200 triệu đến 750 triệu USD.
- Đưa SPAC ra công chúng: Cổ phiếu SPAC được chào bán qua IPO. Nhà tài trợ phải trả 2% số tiền huy động được dưới dạng phí IPO cho các nhà bảo lãnh.
- Xác định mục tiêu: Ban quản lý SPAC tìm kiếm công ty mục tiêu trong vòng hai năm. Nếu không thành công, tiền sẽ được hoàn trả cho nhà đầu tư.
- Huy động thêm vốn: Nếu cần, SPAC có thể phát hành thêm cổ phiếu hoặc nợ để đủ vốn thực hiện sáp nhập.
- Đàm phán và ký thỏa thuận: Thỏa thuận sáp nhập sẽ được ký kết và công bố các điều khoản chi tiết.
- Chấp thuận của nhà đầu tư: Nhà đầu tư sẽ bỏ phiếu thông qua thỏa thuận sáp nhập, đồng thời có thể chọn giữ vốn hoặc nhận lại số tiền ban đầu cùng lãi suất.
- Hoàn tất sáp nhập: Khi được chấp thuận, sáp nhập hoàn tất và cổ phiếu của công ty mục tiêu sẽ được niêm yết chính thức.
Lợi thế của SPAC
SPAC giúp quá trình niêm yết nhanh chóng và ít phức tạp hơn IPO truyền thống. Một điểm lợi là công ty mục tiêu có thể đạt được mức giá tốt hơn thông qua đàm phán với SPAC. Thêm vào đó, đội ngũ quản lý của SPAC thường có kinh nghiệm, giúp công ty sau sáp nhập có sự định hướng tốt hơn.
Hạn chế của SPAC
Rủi ro lớn nhất của SPAC là năng lực của ban quản lý trong việc tìm công ty phù hợp. Nhà đầu tư có thể thiếu thông tin về công ty mục tiêu, dẫn đến quyết định không chính xác. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng phải đối mặt với chi phí cơ hội trong thời gian chờ đợi sáp nhập.
Ảnh hưởng của SPAC tới thị trường crypto
SPAC có thể mở ra cơ hội cho các công ty crypto nhanh chóng tiếp cận thị trường chứng khoán, tăng tính thanh khoản và huy động vốn lớn. Tuy nhiên, các công ty crypto cũng phải vượt qua nhiều thách thức về tuân thủ quy định, KYC và AML.
Tổng kết
SPAC là công cụ hiệu quả giúp các công ty nhanh chóng niêm yết trên sàn chứng khoán và huy động vốn. Tuy nhiên, đây cũng là một kênh đầu tư tiềm ẩn nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư.